Adem GÜNEŞ

Tarsus Ticaret Borsası, Türkiye tarımının en büyük sorunlarını masaya yatırdı. Başkan Mustafa Teke ve Yönetim Kurulu Üyeleri, artan maliyetler, üretimdeki düşüş ve gıda enflasyonuna dikkat çekerek, çözümün planlı üretim ve sürdürülebilir bir tarım politikası olduğunu belirtti. Oda hizmet binasında bir araya gelen Tarsus Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Teke, Başkan Yardımcısı Kemal Süheyl Batmaz ve Yönetim Kurulu Üyeleri İlhan Titiz, Yücel Gürbüz ile Ayhan Bayram, farklı sektörlerdeki deneyimlerini birleştirerek hem bölge hem de Türkiye tarımı adına önemli değerlendirmelerde bulundu. Tarsus Ticaret Borsası Yönetim Kurulu’nun ortak görüşü, Türkiye’nin tarım ve gıda sektörlerinde sürdürülebilir büyüme, güçlü üretim zinciri ve adil piyasa düzeni kurulması gerektiği yönünde.

TEKE; “ÜRETİM ZİNCİRİNDE SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK SAĞLANMALI”

Tarımın ve gıdanın ülke ekonomisindeki stratejik rolünü vurgu yapan Teke, “Çiftçilerimizin ve üreticilerimizin bugün en büyük sıkıntısı öngörülemezliktir. Girdi maliyetleri sürekli artıyor; mazot, gübre, tohum ve elektrik fiyatları üreticinin sırtındaki yükü ağırlaştırıyor. TÜİK verilerine göre buğday ve mısır üretiminde son yıl ciddi düşüş yaşandı. Bu tablo, sadece üreticiyi değil, gıda sanayisini ve tüketiciyi de doğrudan etkiliyor. Bizim görevimiz, bu zincirin hiçbir halkasının zarar görmemesini sağlamaktır. Üretici emeğinin karşılığını alacak, sanayi hammaddeye erişimde zorlanmayacak, tüketici ise sofrada uygun fiyata kaliteli gıdaya ulaşacak. Bunun yolu planlı üretimden, maliyetlerin düşürülmesinden ve tarımsal desteklerin güçlendirilmesinden geçiyor. Tarsus Ticaret Borsası olarak biz, sadece Tarsus için değil, tüm Türkiye için ses olmaya devam edeceğiz. Üreticimizin emeği değer bulmadıkça, hiçbir büyüme kalıcı olamaz. Biz Tarsus Ticaret Borsası olarak üreticiyi koruyan, tüketiciye güven veren ve ülke ekonomisine katkı sağlayan bir vizyonla çalışıyoruz” ifadelerini kullandı.

“GIDA SEKTÖRÜ İSTİKRAR İSTER”

Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Kemal Süheyl Batmaz ise, “Gıda sektörü, Türkiye’nin en stratejik alanlarından biridir. Ancak ekonomik dalgalanmalardaki hareketlilik, hammadde maliyetlerindeki artış, işçilik giderleri bu sektörü en çok etkileyen unsurların başında geliyor. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), ağustosta küresel gıda fiyatlarının yıllık bazda yüzde 6,9 arttığını bildirdi. Türkiye’de ise TÜİK verileri, gıda enflasyonunun çift hanelerde seyrettiğini gösteriyor. Bu durum, hem üreticiyi hem de tüketiciyi zor durumda bırakıyor. Markalarımızın ulusal ve uluslararası pazarda ayakta kalabilmesi için maliyet baskılarının azaltılması, ihracatçının desteklenmesi ve iç piyasada tüketiciye alım gücü sağlayacak politikaların uygulanması gerekiyor. Tarsus Ticaret Borsası, üretim ile tüketim arasında adeta bir köprü görevi görerek bu dengeyi sağlama çabasını sürdürüyor” şeklinde konuştu.

“PLANLI ÜRETİM MODELİ ARTIK KAÇINILMAZ”

Yönetim Kurulu Üyesi İlhan Titiz de, “Tarla tarımında en temel sorun öngörülebilirliktir. Çiftçi bir yıl ektiği üründen para kazanıyor, ertesi yıl zarar ediyor. Bu kısır döngü yüzünden üretim sürekliliği sağlanamıyor. 2024’te Türkiye’de toplam tahıl üretimi yüzde 7,5 azalarak 39 milyon ton civarında gerçekleşti. Bu, arz güvenliği için ciddi bir risktir. Mısırda yüzde 9’luk düşüş, yem sanayisini doğrudan etkiliyor; yem fiyatlarının artması hayvancılığı, o da süt ve et fiyatlarını etkiliyor. Bütün bu zinciri kırmanın yolu planlı üretim modelidir. Hangi bölgede, hangi ürünün, hangi miktarda ekileceği belirlenmeli. Tarsus Ticaret Borsası, bu konuda model olacak çalışmaları gündeme taşımaya hazırdır” diye konuştu.

“SANAYİ VE TARIM BİRLİKTE BÜYÜMELİ”

Yönetim Kurulu Yücel Gürbüz ise, “Tarım ve sanayi birbirini tamamlayan iki önemli güçtür. Eğer tarımsal üretim zayıflarsa, sanayi de hammaddede zorlanır; bu da ihracat kapasitesini sınırlar. Türkiye’nin un ihracatı son 10 yılda dünya liderliğini koruyor. Ancak hammadde üretimi ve tedarikinin bir kısmı, ithalat bağımlılığını artırıyor. Bu tablo, hem döviz kaybına yol açıyor hem de iç piyasada fiyatları etkiliyor. Çözüm, tarım-sanayi entegrasyonunu daha güçlü kurmaktan geçiyor. Üretici kazanacak ki sanayi çarkları dönebilsin, sanayi ayakta kalacak ki ihracat ve istihdam devam edebilsin. Tarsus Ticaret Borsası bu dengenin korunması için çalışıyor” dedi.

“YEM VE SÜT SEKTÖRÜNDE SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK ŞART”

Sonra olarak konuşan Yönetim Kurulu Üyesi Ayhan Bayram ise, “Hayvancılığın kaderi yem sektörüne bağlıdır. Tarım ve Orman Bakanlığı verilerine göre yem, hayvancılıkta girdi maliyetlerinin yüzde 50-70’ini oluşturuyor. TÜİK rakamlarına göre karma yem üretimi 2024 yılında 29 milyon tona çıktı. Ancak bu artış maliyet baskısını azaltmaya yetmedi. Süt üretiminde 2024 yılı itibarıyla 22,5 milyon tonluk üretim söz konusu. Ancak süt fiyatları yem fiyatlarına göre geride kalıyor, bu da üreticiyi zarar ettiriyor. Ama süt yem paritesi en az 1,2 endeksi bulacak ki üretici de zarar etmeyecektir. Eğer bu dengesizlik giderilmezse, süt üretimi azalacak ve gıda güvenliği tehdit altına girecek. Bizim hedefimiz, yem maliyetlerini düşürmek, verimliliği artırmak ve hayvancılığı sürdürülebilir hale getirmek. Tarsus Ticaret Borsası, bu doğrultuda çalışmalarını kararlılıkla sürdürüyor” şeklinde konuştu.